Sòudo
Kali australis
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Vitraire, Barriho, Saussouiro, Saudo.
Nom en français : Soude de Ruthénie.
Descripcioun :Planto de l'an, poupouso, que trachis dins li relarg sala. Se destrìo de la sòudo-bastardo, Kali soda, emé si tijo mai roujo e si bratèio pas espinouso (li fueio soun pamens espinouso).
Usanço :La sòudo servié, à passa tèms, à la fabricacioun de saboun e de vèire. Un cop acampado, li sòudo coume d'àutri planto de bord de mar e de sansouiro coume li lis engano, èron cremado pèr recupera li cendre riche en carbounato (alcalin). Mescla i soubro d'òli, acò fai de saboun ; cadun counèis la qualita d'aquéu de Marsiho. Es uno planto pas marrido à manja, subretout boulido e adoubado coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Kali
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 3 à 10 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sansouiro
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Kali australis (R.Br.) Akhani & E.H.Roalson
Mounedo-dóu-Papo
Lunaria annua
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Erbo-de-la-routo, Desferro-miòu, Desferro-mulet.
Noms en français : Monnaie-du-Pape, Lunaire annuelle.
Descripcioun :La mounedo-dóu-Papo es uno planto coumuno que se rescontro en ribo d'aigo e dins lis endré un pau fres. L'estiéu s'arremarco emé si fru que n'en soubro que la membrano dóu mitan, nacrado, après la cabusso di grano. Pèr acò es esta douna lou noum de mounedo. Fau saupre qu'aquesto planto èi naturalisado en Prouvènço.
Usanço :Li jóuini brout soun manja en Bousnìo. Flour, fueio e fru soun tambèn manjadis mai pulèu amar. S'adoubo un bon tè emé li grano grasihado (F. Couplan, op.cit. p. 316).
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Lunaria
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca-Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Ribo d'aigo
- Bos fres
- Sebisso
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuroupo-Èst
Ref. sc. : Lunaria annua L., 1753